Jest wiele czynników ryzyka, które przyczyniają się do powstawania raka. Na niektóre nie mamy wpływu; poza kontrolą pozostają takie czynniki ryzyka jak wiek, płeć czy rasa. Nowotwór może zaatakować zarówno osoby młode, jak i starsze, jednak ryzyko zachorowania wzrasta wraz z wiekiem. Niektóre odmiany nowotworów znacząco bardziej dotykają kobiet, inne mężczyzn. Natomiast można kontrolować czynniki ryzyka wiążące się ze stylem życia. Wiadomo, że palenie zwiększa ryzyko zachorowania na raka płuc, krtani, przełyku i jamy ustnej. Dieta wysokotłuszczowa uboga w błonnik i witaminy jest kolejnym czynnikiem ryzyka, szczególnie gdy chodzi o raka okrężnicy. Wiadomo, że nie unikniemy całkowicie znajdujących się w naszym otoczeniu substancji kancerogennych, ale powinniśmy ograniczyć ich wpływ na nasz organizm. Przykładem tego może być opalenie się: nadmierny kontakt z promieniowaniem słonecznym może przyczynić się do zachorowania na raka skóry.
Choroba nowotworowa jest podstępna i może długo nie dawać objawów. Proces pojawiania się i rozrastania nowotworu może trwać dość długo, dlatego też nie powinno się przeoczyć ani lekceważyć pierwszych objawów.
Aby zmniejszyć ryzyko zachorowania na raka:
NIE NALEŻY:
– palić papierosów (palenie tytoniu powoduje ok.30% nowotworów),
– nadużywanie alkoholu (picie alkoholu powoduje ok. 5% nowotworów),
– spożywać nadpsutej żywności, nadgniłych owoców, dżemów, soków itp. ze względu na obecność aflatoksyn,
– stosować diety wysokotłuszczowej, ubogiej w błonnik i witaminy.
NALEŻY:
– unikać nadmiernego opalania się,
– prowadzić samokontrolę swego ciała w szczególności piersi (kobiety), jąder (mężczyźni) i skóry,
– wykonywać profilaktyczne badania piersi kobiety (np. mammografia),
– unikać kontaktu z substancjami kancerogennymi, takimi jak np. azbest.
Zgłoś się do lekarza gdy:
– zaobserwujesz u siebie zgrubienia, owrzodzenia lub rany, które nie chcą się goić,
– masz naprzemienne biegunki i zaparcia, a w kale pojawia się krew,
– męczy cię uporczywa chrypka lub kaszel, masz trudności z przełykaniem,
– pojawiają się zaburzenia miesiączkowania i plamienia między miesiączkami,
– pojawiają się nietypowe wydzieliny z naturalnych tworów ciała,
– znamiona i brodawki zmieniają kolor, wielkość i kształt, bolą lub swędzą, a dookoła nich pojawia się zaczerwienienie lub odbarwienie.